Manuele fotografie: help, hoe moet ik mijn camera handmatig bedienen?
Manuele fotografie lijkt voor sommigen pure magie. Wat moet je met die sluitertijd en diafragma? Hoe kun je bij handmatige fotografie de juiste belichting kiezen? Wanneer je onder elke omstandigheid de juiste belichting kunt kiezen kun je de perfecte foto maken.
In deze blog met fotografietips belicht ik de voordelen van manueel fotograferen en laat ik je stap voor stap zien hoe je te werk gaat. Deze blog is vooral nuttig als je gaat fotograferen met spiegelreflex- of systeemcamera.
Nachtfotografie is manuele fotografie
Nooit meer op de automatische stand fotograferen
Moet je je instellingen van je camera altijd handmatig? Natuurlijk niet! Vaak fungeert de automatische stand van de camera best goed, zeker wanneer je snel moet handelen. Dat komt regelmatig voor tijdens het fotograferen op reis.
Ik gebruik de automatische stand van mijn camera nooit, ik kies liever voor de P-stand. In de program-stand staat de iso-waarde vast en staat de flitser uit. In deze blog lees je meer over verschillende standen van de camera.
In de programma-modus heb je controle over de iso-waarde, in de manuele stand heb je daarnaast controle over het diafragma en de sluitertijd. Iso, diafragma en sluitertijd zijn nauw met elkaar verbonden. Deze drie samen vormen de belichtingsdriehoek.
Fotograferen op de manuele stand heeft verschillende voordelen, zeker in moeilijke omstandigheden.
Volg je een hert dat afwisselend in de zon en in de schaduw rent? Wanneer je iso, sluitertijd en diafragma handmatig instelt krijg je geen fluctuaties in je serie foto’s. Fotografeer je de skyline van een wereldstad in het blauwe uur? Bij nachtfotografie kunnen felle lampen de lichtmeting verstoren. De M-stand helpt de camera om na te denken bij moeilijke omstandigheden.
Fotograferen manuele stand: hoe moet ik beginnen met fotograferen in de m-stand?
Hoe begin je met handmatig instellen? In de tijd dat de camera lichtmeter nog niet zo goed was, was Sunny 16 een handig ezelsbruggetje voor fotografen. Wil je op een zonnige dag een foto maken in de m-stand? Kies dan een diafragmagetal van 16. Bij Sunny 16 is bij F/16 de sluitertijd gelijk aan 1/ISO. Met andere woorden: zet op een zonnige dag de camera op F/16, iso100 en 1/100s en je krijgt een foto die (redelijk) goed belicht is.
Standen van de camera
Van hieruit kun je optimaliseren. Wil je een snelle sluitertijd? Wil je de sluitertijd instellen op 1/2000 dan zou je bij een diafragma van F/16 een isowaarde van 1/1000 moeten kiezen. Vind je iso2000 te hoog omdat je camera dan veel ruis geeft? Dan kun je besluiten de iso-waarde te verlagen iso1000 (dat is de helft). Dat betekent dat je voor een gelijke belichting ook het diafragma moet halveren, F16 wordt dan F/11.
In deze blog besteed ik meer aandacht aan het halveren van de hoeveelheid licht en stops in de fotografie.
Kan het niet makkelijker?
Natuurlijk kan het makkelijker! Begin je net met manueel fotograferen? Er is niks mis mee om een testfoto te maken in de p-stand en van daaruit de m-stand te verkennen.
Fotograferen in de M-stand voor het beste resultaat
Begin met die parameter vast te leggen die bepalend is voor het plaatje in je hoofd. Wil je een kleine scherptediepte? Begin dan met een klein F-getal (het diafragma staat dan helemaal open). Houd de iso zo laag als kan en zo hoog als moet. Heb je geen statief bij je? Kies dan een iets hogere iso. Stel als laatste de sluitertijd in. Wanneer de foto iets te licht is kun je de sluitertijd nog wat inkorten. Dit zie je op het histogram.
Wil je een korte sluitertijd instellen? Begin dan om deze vast te leggen in de m-stand. Daarna kun je het diafragma en de iso instellen. Blijf bij manueel fotograferen het histogram controleren.
Bij fotografie op reis heb je vaak maar één kans. Vind je het niet fijn om in de m-stand te fotograferen omdat het zoeken naar de juiste instellingen net wat meer tijd kosten? Kies dan voor de Av-stand. Jij zet dan het diafragma en de iso-waarde vast, de camera bepaalt de sluitertijd.
Lange sluitertijden en manuele fotografie
Soms ontkom je er niet aan om in de m-stand te fotograferen. Bijvoorbeeld bij fotografie met lange sluitertijden. De belichtingsmeter van de camera heeft moeite met sluitertijden langer dan 30 seconde.
Met een eenvoudig ezelsbruggetje kun je alsnog het perfecte plaatje maken.
Iso6400 vuistregel
Bij de iso6400 vuistregel maak je een testfoto in de p-stand op iso6400. Onthoud het diafragma getal en de sluitertijd. De sluitertijd bij iso6400 in seconde is gelijk aan de sluitertijd bij iso100 in minuten. Heb je bij iso-6400 een sluitertijd van 2 seconde? Dan heb je bij iso-100 een sluitertijd van 2 minuten nodig.
Handmatige instellingen met een bigstopper
De juiste sluitertijd bij een BIG stopper
Gebruik je ND-filter? Een ND-100 filter houdt 10 stops aan licht tegen. Heb je zonder filter een sluitertijd van 1/30s? Dan moet je met filter een sluitertijd van 30s kiezen.
Dit zijn handige vuistregels, vanuit hier kun je experimenteren met manuele fotografie.
Tot slot
Fotograferen in de manuele stand is niet zaligmakend. Oefening baart kunst, wanneer je vaker je kiest voor handmatige camera instellingen zul je zien dat je steeds sneller en makkelijker de juiste condities kiest. Uiteindelijk zul je betere foto's maken als je vaak manueel fotografeert. Dit komt vooral omdat je gedwongen wordt na te denken over je foto - en daar is helemaal niks mis mee.
Vogels fotograferen op de M-stand
Meer lezen?
