Jeruzalem: tips en bezienswaardigheden
Jeruzalem is een van de hoogtepunten van een rondreis door Israël. De Dode Zee is relaxed, Tel Aviv bruist, maar het oude Jeruzalem ademt geschiedenis.
Ik blijf vier nachten in de stad, zodat ik de tijd heb om een aantal hoogtepunten van Jeruzalem en omgeving te zien. Lees snel mijn tips!
De oude stad Jeruzalem
Bezienswaardigheden in het oude Jeruzalem
Een doolhof van culturen
De stad Jeruzalem ademt geschiedenis, dat merk ik al snel wanneer ik door de stadspoort het oude centrum in loop. Ik beland in een wirwar van straten met ondergrondse passages. Hoe lager gebouwd, hoe ouder. En terwijl ik mijn weg probeer te vinden, veegt een oude man zijn stoep. Een verkoper drukt me een bakje met geurende kruiden onder mijn neus, terwijl hij me vriendelijk knikt.
Elke wijk van het oude Jeruzalem ademt zijn eigen sfeer uit. In de joodse wijk wordt volop gehandeld. Toeristen lopen zij aan zij de smalle trappen af. Het is druk - soms een beetje té druk als je het mij vraagt. De koelkastmagneten en shirts zijn niet aan te slepen.
De moslimwijk in het oude Jeruzalem
Even verderop ligt de Armeense wijk, dit is een oase van rust. Het leven van de bewoners speelt zich af binnen hoge muren, ver weg van de straat.
In de islamitische wijk heerst een gezellig chaos. Hier houd ik van! De straten zijn omgetoverd tot een grote markt vol levensmiddelen en lokale lekkernijen. Er lopen wel wat toeristen rond, maar hier zit je vooral tussen de locals. Als je lekker wilt eten in het oude centrum voor weinig geld, dan is dit the place to be.
Kerken in het oude Jeruzalem
In het oude Jeruzalem liggen verschillende religieuze heiligdommen. Ik heb ze uiteraard niet allemaal bezocht - zo'n liefhebber van oude kerken ben ik nu ook weer niet ;) Hieronder een kleine selectie van mijn persoonlijke favorieten.
Jeruzalem in lagen: een oude krypte
In de Joodse wijk ligt de Church of the Holy Sepulchre. Dit is de meest heilige kerk van de stad: hier werd Jezus gekruisigd, begraven en herrees hij. Bij de ingang van de kerk laten biddende vrouwen zich neervallen. In de kerk kom ik klem te zitten tussen groepen toeristen en gidsen met opgeheven paraplu's. Heilig of niet: deze kerk is me veel te druk. Na niet al te lange tijd sta ik dan ook weer buiten.
Vlak bij de Damascus Gate ligt de Sint Anne's Church. In tegenstelling tot de meeste kerken, is deze kerk asymmetrisch. Ik ben echter vooral onder de indruk van de tuin van de kerk, en de ruïnes van een oude kerk in deze tuin. Via een stenen trap daal ik af de diepte in. Het is donker, en ineens is er het zwakke schijnsel van een lamp. Hier ligt een ondergronds waterbassin. Het verhaal doet dat bij dit bassin, de Pool of Bethesda, een zieke man genezen is door Jezus.
Broden op de markt van Jeruzalem
De Alexander Nevski Kerk is een beetje een vreemde eend in de bijt. Deze kerk is een stuk jonger dan de meeste kerken in het oude Jeruzalem. Het is de enige Russisch-Orthodoxe kerk in de omgeving. De kerk spreekt me aan, juíst omdat deze anders is. (En misschien ook wel door mijn liefde voor oostelijk Europa.) Strak gestucte witte muren leiden me naar de gebedsruimte. Een ruimte zonder stoelen of banken. Er staat een groot houten scherm met fraaie fresco's. Boven mijn hoofd bungelt een grote kroonluchter. Deze kerk wordt overgeslagen door het gros van de toeristen. Ik mis ze niet - Jeruzalem is op sommige plekken gewoon te druk.
Blogger Anniek vertelt meer over een wandeling door het oude Jeruzalem.
De klaagmuur en omgeving
De klaagmuur in Jeruzalem
De klaagmuur is voor velen een van de hoogtepunten van Jeruzalem. Dagelijks trekken duizenden mensen naar dit heiligdom om hun wens te doen. Deze wordt achtergelaten op een opgerold briefje. Het briefje wordt onder het uitspreken van gebeden in een van de spleten van de klaagmuur gestoken.
Bidden bij de klaagmuur
Je hoeft niet Joods te zijn om de klaagmuur te bezoeken en de heilige muur aan te raken. Overdag kan het er heel druk zijn, in de avonturen is het een stukje rustiger. De klaagmuur is dag en nacht geopend.
De tempelberg
De klaagmuur vormt een van de vier muren van de Tempelberg. Deze muur is een heilige plek voor Joden. De tempelberg zelf is een belangrijk heiligdom voor moslims. Dit is de meeste heilige plek buiten Saoedi-Arabië. Vanaf deze berg steeg de profeet Mohammed op naar de troon van God.
Op de tempelberg staan verschillende religieuze gebouwen, als de Al-Aqsa Mosque en de goudkleurige 'Dome of Rock'. Helaas zijn de gebouwen op de tempelberg niet toegankelijk voor niet-moslims, zelfs het museum voor islamitische kunst open zijn deuren niet. Best jammer!
De moskee op de tempelberg
Toch is de Tempelberg een van de bezienswaardigheden van Jeruzalem die je móet bezoeken tijdens een bezoek aan de stad. Vanwege de overweldigende gouden koepel. Vanwege de kleurrijke mozaïeken op de muren van de moskee. Vanwege de rust die de fraai aangelegde tuin met olijfbomen uitstraalt. En vanwege de ommuring met eeuwenoude poorten.
De tempelberg is maar een paar uur per dag toegankelijk voor niet-moslims. Rijen bij de security zijn lang, dus kom op tijd.
Tip: hier vind je de actuele openingstijden van de tempelberg en de Dome of the Rock.
De Tempelberg met de 'Dome of the Rock'
Bezienswaardigheden buiten het oude centrum van Jeruzalem
Bezienswaardigheden op de Olijfberg
Aan de oostkant van Jeruzalem ligt de Olijfberg. Dit is dé plek om te genieten van een mooie zonsondergang over het oude centrum van Jeruzalem. Maar de tempelberg is ook een fijne uitstap van een halve dag vanuit Jeruzalem.
Je kunt de Olijfberg eenvoudig bereiken met de bus, deze vertrekt vanaf Damascusgate. Er loopt een voetpad van de Olijfberg terug naar de stad.
De Olijfberg
Chapel of Ascension
Op de olijfberg in Jeruzalem ligt de Chapel of Ascension . Dit is de plek van waar Jezus opsteeg naar de hemel. Als je goed kijkt kun je zelfs een voetafdruk zien staan.
De kapel is klein en sober, en niet veel meer dan een korte stop waard.
Pater Noster Church
Wanneer ik de kapel verlaat, begint het te regenen. Na tijden van grote droogte is een beetje neerslag in de regio alleen maar fijn. Ik besluit dan ook alle nattigheid te negeren en loop in de richting van de kerk van Onze Vader, de Pater Noster Church.
De kerk van Onze Vader op de Olijfberg
De kerk van Onze Vader is een onderdeel van een klooster. In tegenstelling tot de kerk en de weelderige tuin is het klooster gesloten voor het grote publiek. De kerk zelf is vrij eenvoudig, het zijn de plaketen met het 'Onze Vader' gebed in meer dan honderd talen en dialecten die indruk op me maken.
Getsemane aan de voet van de olijfberg
Het laatste heiligdom op de Olijfberg wat ik bezoek is Getsemane. In deze tuin zou Jezus hebben gebeden de nacht voor zijn kruisiging. In de tuin staat nu een kerk, met veel blauw en gaat. Een opvallende verschijning tussen de veelal sobere kerken en kapellen van Jeruzalem.
Via de Via Dolorosa en de Lions Gate loop ik het oude Jeruzalem weer in.
Fraaie schilderingen in Getsemane
Overige bezienswaardigheden in Jeruzalem
Joodse geschiedenis in het Holocaust museum
Het Holocaust museum ligt een stukje buiten het centrum van Jeruzalem, en is prima te bereiken met de metro. In het museum is aandacht voor de Joodse geschiedenis in Europa tijdens de tweede wereldoorlog. Ook het lot van de Nederlandse Joden is beschreven.
Het museum maakt gebruikt van tekst, pakkende foto's en beeldmateriaal.
Ik was ruim een uur in het museum, en dat was eigenlijk te kort. Neem de tijd! Toegang tot het museum is gratis.
Lekker eten op de Mahane Yehuda Market
Is de Mahane Yehuda Market een echte must-do in Jeruzalem? Dat is misschien een beetje twijfelachtig. Maar slaap je net als ik in de buurt van Davidka Square, dan is de markt een absolute aanrader!
Overdag wordt de markt gedomineerd door locals die hun dagelijkse levensmiddelen kopen. Waar je ook kijkt, overal om je heen liggen kleurrijke groenten en fruit. Ook aan de lekkere ongezonde trek wordt gedacht, want er zijn veel kraampjes met zoetigheid.
In de avond nemen pop up terrasjes de overhand. Op de Mahane Yehuda Market kun je terecht voor een biertje en op veel plekken klinkt muziek. Er wordt zelfs zo af te toe gedanst! Daarnaast zijn er veel restaurant met lokale en internationale gerechten voor schappelijke prijzen. Ik was hier elke avond te vinden.
Sfeervolle markt in Jeruzalem
Leuke excursies vanuit Jeruzalem
Vier nachten Jeruzalem is niet voldoende om alle bezienswaardigheden van Jeruzalem. Toch besluit ik de stad nog even te verlaten, en ook een aantal hoogtepunten in de omgeving van Jeruzalem mee te pikken.
Excursie naar Bethlehem
Ik maak een excursie van een halve dag naar Bethlehem en de Palestijnse gebieden. Ik bezoek het stadje Bethlehem in Palestina. Ik sta in de rij in de geboortekerk en leg mijn hand op de grond waar Jezus ooit lag.
Lees meer over mijn excursie naar Bethlehem.
De Judean Desert als dagtrip vanuit Jeruzalem
Excursie naar de Judean Desert
Geschiedenis en cultuur is machtig interessant, maar na een paar dagen Jeruzalem begon ik stiekem ook wel weer naar een stukje natuur te verlangen. Zo gezegd, zo gedaan.
Met een jeep trok ik naar de machtige Judean Desert. Wat genoot ik van de stilte, de leegte en de uitgestrekte zandvlaktes. Echt, woestijnlandschappen zijn nooit saai!
Lees meer over mijn dagtocht naar de Judean Desert.
De heilige stad Jeruzalem
Praktische tips voor een bezoek aan Jeruzalem
Vanuit het vliegveld van Tel Aviv kun rijden er directe bussen naar Jeruzalem. De bus stopt helaas redelijk ver buiten het centrum, maar er is een goede tramverbinding.
Ik overnachtte in Abraham Hostel Jerusalem, dicht bij de Mahane Yehuda Market. Dit hostel heeft niet alleen een aantal gezellige dorms, maar ook een aantal rustige tweepersoonskamers. Er is echt voor ieder wat wils!
Op tramstations kun je een dagkaarten kopen, maar ook een oplaadbare OV-kaart waarbij je per rit betaalt. De tram is snel en efficiënt, en ook de bussen zijn prima geregeld.
Meer lezen?
- Route en accommodatie in Israël
- Handige tips voor je rondreis door Israël
- Fietsen door Tel Aviv
