Interview: going local Berlijn
Iedere maand laat ik voor Going Local een reiziger of emigrant aan het woord over zijn of haar leven in het buitenland. Wat valt je op aan je nieuwe (tijdelijke) thuisland? En welke tips heeft de kenner voor de reiziger die in kortere tijd het land wil ervaren.
Deel 20: Marjolein vertelt over haar leven in Berlijn.
Marjolein van der Kolk woont in Berlijn
In 2006 verhuisde ik vrij spontaan naar Berlijn. Zonder grote toekomstdromen maar gewoon omdat studeren in het buitenland me wel wat leek. Aangezien de studieplekken in Berlijn er in overvloed waren - Duitsland was toen niet bepaald het land dat bij iedereen bovenaan de wensenlijst stond - ging het allemaal vrij makkelijk. Een paar maanden later stond ik met mijn koffers op een studentencampus in Berlijn om in gebrekkig Duits mijn sleutel in ontvangst te nemen. Toen nog niet wetende dat dit het begin zou zijn van een liefde voor nieuwe culturen, talen en vooral voor de stad Berlijn. Nu ik erop terugkijk is dit een van de beste keuzes geweest van mijn leven.
Binnen de kortste keren raakte ik in de ban van de stad. De ruimte, de boeiende geschiedenis, het vele groen, de relaxte sfeer. Alles aan deze stad fascineerde me. Ik besloot een half jaar extra te blijven voor een stage en nam daarna met mijn in mijn hart afscheid van de stad. Gedreven door heimwee startte ik BerlijnBlog.nl om mijn Berlijnliefde met te wereld te delen en kwam ik iedere paar maanden in Berlijn. Voor mij was dat niet genoeg. In 2011 verhuisde ik voor de tweede keer naar Berlijn. Misschien wel voor altijd?
Groen Berlijn
Inmiddels heb ik een boek geschreven over Berlijn en ga ik binnenkort trouwen. Mijn leven heeft zich behoorlijk veranderd sinds mijn eerste kennismaking met Berlijn maar die liefde voor Berlijn is er geen steek minder om geworden. Berlijn heeft me laten beseffen dat je echt kunt gaan houden van een stad.
Wonen in Berlijn
Duitse normen en waarden
De Duitse normen en waarden verschillen eigenlijk maar minimaal met de Nederlandse. Van een cultuurschock heb ik dus niet echt last gehad. Toch moest ik vooral in de collegezaal de eerste maanden wel even flink wennen. Colleges van vier uur lang waren geen uitzondering (soms zelfs 's avonds of op zaterdag!) en ik verbaasde me over de studenten die dat met gemak volhielden en urenlang met docenten in discussie gingen. Dat ging er soms behoorlijk fel aan toe maar iedereen bleef altijd netjes en bij de materie. Duitse studenten kwamen op mij veel serieuzer over. Misschien omdat ze doorgaans veel later met hun studie beginnen. Veel medestudenten hadden zelfs al een gezin. Heel even heb ik overwogen om een master in Berlijn te volgen maar de kloof tussen theorie en praktijk was me toch te groot hier.
Buiten in de stad
Bewust leven
Wat me de laatste jaren steeds meer is gaan opvallen is hoe bewust Berlijners in het leven staan. Gezien de geschiedenis is het logisch dat ze veel betrokkener zijn bij politieke keuzes. Ze weten wat er mis kan gaan. Ook op lokaal niveau zijn Berlijners erg betrokken bij wat er wordt besloten. Als er plannen liggen om te bouwen op de Todesstreifen, reken er dan maar op dat er veel protesten komen. Nieuwbouwappartementen gepland op de voormalige luchthaven? Omwonenden dwongen een referendum af. De straat op gaan met spandoeken is hier nog dagelijks aan de orde. Per jaar vinden er bijna 5000 demonstraties plaats! Nou zie ik mezelf niet snel met een spandoek door de stad trekken maar die betrokkenheid vind ik wel heel mooi om te zien.
De andere kant van Berlijn
Omgekeerde cultuurshock
En dan zijn er nog die kleine dingen die inmiddels zo normaal zijn geworden dat een bezoek in Nederland juist een cultuurschock is. Bij een bezoek aan Duitse vrienden krijg je sloffen aangeboden. Bij kleine horecagelegenheden kun je amper pinnen. Ik heb altijd geld op zak. OV-chipkaart? Nee hoor, alles gaat hier nog gewoon met papieren kaartjes. Het steeds terugkerende thema? Privacy. Duitsers willen niet graag dat al hun gebruikersdata wordt opgeslagen en ze hebben groot gelijk. Niet gek opkijken dus als een Duitser onder een schuilnaam actief is op Facebook.
Het verlaten vliegveld Tempelhof
Tips voor reizigers
Berlijn is veelzijdig
Typisch Berlijns? Klinkt cliché misschien maar dat bestaat eigenlijk niet echt. Berlijn is zo veelzijdig dat je pas echt een goed beeld krijgt van de stad door veel verschillende wijken te bezoeken. Alleen al binnen de ring kun je je vergapen aan statige paleizen (Schloß Charlottenburg in Charlottenburg), kunstinstellingen en street art op verlaten terreinen (RAW-Gelände in Friedrichshain) en dure maar leuke biomarkten (Kollwitzplatz in Prenzlauer Berg). Onlangs heb ik ook het fietsen buiten de ring ontdekt. Heerlijk om lekker door de natuur te trekken en je onderweg te laten verrassen door verlaten fabrieken en kneuterige buitenwijken. De afstanden in Berlijn kunnen flink zijn maar het is de moeite waard om af en toe gewoon ergens uit te stappen en te zien waar je uitkomt.
Zomers Berlijn
Ontmoet de Berlijners in de zomer
Makkelijk in contact komen met Berlijners lukt voornamelijk in de zomermaanden. Alles wordt dan naar buiten verkast en de Berlijners fleuren op na die lange donkere wintermaanden. Er zijn open air feestjes (favoriet: About Blank), bioscopen in de buitenlucht (favoriet: Freiluftkino Kreuzberg) en in elk park wordt gebarbecued (favoriet: Volkspark Tempelhof). Typerend vind ik ook dat Berlijers vaak geen cafe opzoeken maar gewoon een biertje halen bij de Späti (avondwinkel) en die in het openbaar opdrinken langs de Planufer, op de Modersohnbrücke of in een van de vele parken. Duitsland staat bekend als bierland en dat is niet zonder reden. Wil je meer te weten komen over de Duitse geschiedenis dan kan ik een tour door de bunkers met Berliner Unterwelten of een rondleiding door de Stasi-gevangenis Hohenschönhausen aanraden. Zeker als je deze tours in het Duits doet zijn er vaak Duitsers aanwezig die wat over hun persoonlijke herinneringen vertellen. Dat fascineert me vaak het meest.
Genieten van de zon
Bezoek het dagelijks leven op de markt
Een goed beeld van het dagelijkse leven krijg je op een van de vele weekmarkten en in de historische markthallen. Mijn favorieten zijn de Boxhagener Platz op zaterdag, de Markthalle IX op vrijdag/zaterdag, de Arminiushalle en Winterfeldtplatz op dinsdag/zaterdag. De trend is momenteel het eten van seizoensgebonden en regionale producten en dat kan uitstekend bij de Kantine in de Markthalle IX in Kreuzberg. Een andere leuke manier om in contact te komen met de lokale gastronomie is een Eat The World tour. Zij bieden verschillende tours aan in verschillende wijken en vertellen tijdens de tour veel over de buurt. Onderweg pauzeer je bij verschillende restaurantjes waar de eigenaren wat vertellen over hun gerechten. Erg leuk!
Ontdek Berlijn op de fiets
Bedankt Marjolein voor je leuke bijdrage!
Heb jij ook in het buitenland gewerkt, stage gelopen of vrijwilligerswerk gedaan (of doe je dat nu nog) en heb je leuke tips voor reizigers om in contact te komen met de lokale bevolking? Laat dan een berichtje achter of stuur een mailtje.
Meer lezen?
- Lees ook het interview met Fem uit Hamburg
- Volkspark Tempelhof is leuk voor een BBQ, maar ook voor een bijzonder foto-uitstapje!
