Wamena en het Baliem festival
Midden in de bergen van West-Papua Indonesië ligt een geisoleerde vallei. Deze vallei, de Baliem Vallei, is alleen per vliegtuig te bereiken. Doordat de vallei eeuwenlang afgesloten is gebleven van de buitenwereld, hebben de stammen van de Baliem Vallei hun culltuur lange tijd weten te behouden. De Dani zijn de oorspronkelijke bewoners.
In deze blog deel ik tips en bezienswaardigheden van de Baliem Vallei.
Reizen naar Wamena, de hoofdstad van de Baliemvallei
"Can I take you to Naga hotel? You booked hotel?"
Ik kijk om me heen: het vliegveld van Wamena in de Baliemvallei is niet veel meer van een paar spaanplaten en wat kippengaas. Voor me staat een gids, die me heel graag meeneemt. Op de grond liggen rode plekken van de betelnoot. De meeste gidsen dragen kleding, maar binnen een paar minuten zie ik al een naakte man. Nou ja, bijna naakt. Hij draagt een peniskokker (koteka). Even wennen.
Ja, ik zoek een kamer, maar de beste man voor mijn neus is niet mijn gids. Wanneer ik aangeef dat ik op zoek ben naar Penius word ik gesommeerd aan de kant te wachten. Niet lang later meldt Penius zich inderdaad, een kleine maar gespierde Papua, zijn rasta-haar in een staartje en zijn lippen rood.
Penius brengt ons naar het hotel. Veel keus hebben we niet, vanwege het Baliem festival zijn veel plekken al maandenlang vol. Het maakt me niet veel uit, een bed is een bed. En nee, met 500.000 rp per nacht is de kamer niet goedkoop, maar ik voel me niet in de positie om eisen te gaan stellen.
Papuaman in traditionele outfit met bot door de neus
Baliem festival in Papua
Penius legt uit: ik moet een bemo nemen naar Pasar Baru, en daar moet ik overstappen op een bemo naar Wosilimo. Moet lukken. Gewapend met een fles water zit ik na een korte bemorit en een vrij vlotte overstap inderdaad in de juiste bemo.
De bemo zit voller dan vol. Zouden er in Nederland 8 personen in een dergelijke bus zitten, hier biedt een extra bankje plek aan 16 personen. Inderdaad, er is niet alleen een extra bankje, maar er moet ook een extra persoon per bank. En als klap op de vuurpijl zitten er ook 4 mensen achterstevoren op de wielkas. Ik ben helaas één van die vier. Mijn benen zijn verstrengeld met die van het vrouwtje tegenover me. Ze heeft praatjes voor tien, en ze houdt alleen haar mond voor een paar seconde als ze een fluim betelnoot het raam uit tuft. Ik vraag me af of de vlekken uit mijn kleren gaan? Maar ik word niet geraakt.
Mijn teen slaapt, en even later mijn hele been. En dan mijn kont. Ik zou me willen bewegen, maar ik kan geen kant op. Als beloning krijg ik een blauwe lollie van het kletsende en kauwende vrouwtje. Ze pakt mijn hand en laat me de hare zien: ze mist een aantal kootjes. Deze werden afgehakt bij Papua-vrouwen wanneer ze een dierbare verloren. Gelukkig is de vorm van verminking inmiddels jaren verboden.
Na ruim een uur ben ik aangekomen in Wosilimo. Ik moet een kaartje kopen voor het festival, wat maar liefst 125.000 rp kost! Het kaartje geeft me wel toegang tot de festival-tribune. Ik heb echter geen interesse in de tribune, ik loop liever rond
Cultuur in Papua: mock fights tijdens het Baliem festival
Het Baliem festival is een jaarlijks terugkerend evenement. Elke dag laten verschillende Papua-tribes delen van hun cultuur zien, en zo ben ik vandaag getuigen van verschillende mock-fights. Mannen en vrouwen van verschillende tribes rennen in traditionele kleding over het veld naar elkaar toe om elkaar vervolgens met stokken en speren te lijf te gaan. Dit alles vergezeld van krijgshaftige kreten
Een jong meisje uit de Baliemvallei gekleed voor traditionele dans
Papua dans
Daarnaast is er veel traditionele dans. Zonder stereo, maar onder luid gejoel en gezang dansen de verschillende stammen met en om elkaar.
De grootste show vindt echter niet op het veld plaats, maar ernaast. Wie denkt dat de Papua hier staan ter lering en vermaak van toeristen heeft het mis: de mannen en vrouwen hebben veel lol met elkaar, en ontmoeten mensen die ze normaal (bijna) nooit zien omdat hun dorpen te afgelegen zijn.
Het gehos heeft soms wel wat weg van carnaval, maar vergis je niet: in de vallei wordt geen druppel alcohol geschonken.
Bezienswaardigheden Baliem Vallei
Nee, net na een tweedaagse trekking hoef ik niet zo nodig een berg op te klimmen om een zoutwaterbron te zien. In overleg met Penius passen we het programma een beetje aan.
Contilolo grot
Na een nacht met veel regen is het pad wat naar de Contilolo grot leidt behoorlijk glibberig. Af en toe kan ik me vasthouden aan een met mos begroeide boom, soms aan een half afgebroken reling maar meestal ben ik op mezelf aangewezen. Had ik al gezegd dat ik onhandig ben?
Na een korte klim beland ik een een grotje. In deze grot zouden vroeger mensen geofferd zijn, als ik tenminste de krijttekening op de rotswand met geloven. Heel bijzonder is de grot echter niet.
Tekeningen door koppensnellers in de Contilolo grot
De mummie van Jiwika
Het dorpje Jiwika is het meest toeristische stukje van de Baliem vallei wat ik gezien heb. Terwijl ik het dorp uitkom, snellen alle mensen naar buiten. De meeste vrouwen met ontblote borsten in een traditioneel rokje, de meeste mannen in niks van een peniskoker.
Kinderen vragen om snoep, en volwassenen om peuken. Voor foto's moet je betalen. Pardon ?!?
Echte highlight van het dorp is een mummie van 270 jaar oud. De mummie ligt veilig opgeborgen in één van de houten huisjes, en wordt special voor toeristen af en toe te voorschijn gehaald.
Hanging bridges in de Baliem Vallei
De rivier door de Baliem vallei is wild. De stenen brug die Wamena met het zuiden van de vallei verbindt is jaren geleden al weggeslagen, en het is nog maar de vraag of deze ooit opnieuw opgebouwd wordt.
Maar wat als je toch naar de overkant moet?
Op sommige plekken waden de mensen gewoon door de rivier (voor zover je van 'waden' kan spreken gezien de stroming), terwijl op andere plekken traditionele hangende bruggen van bamboe zijn gebouwd.
Ik wil zo'n brug zien. Sterker nog, ik wil over zo'n brug naar de overkant lopen.
Althans, dat dacht ik voordat ik de brug zag. Bij het zien van de brug twijfel ik, en terwijl ik mijn voeten op het bamboe zet weet ik het zeker: dit gaat hem niet worden! Ja, je kan je vasthouden. Maar omdat ik iets langer ben dan de gemiddelde Papua zitten de handvatten voor mij veel te laag, en zonder vasthouden durf ik gewoonweg niet. Gênant of niet, ik zie er van af.
Een varken op de markt
Pasar Baru
De markt van Pasar Baru is een van de grootste markten van de vallei. Hier worden veel verse producten uit de Bergen verkocht, maar ook veel 'luxe' wat is ingevlogen van elders in Papua en Indonesië.
De afdeling 'groente en fruit' is het grootst, maar ook de afdeling met betelnoten en levende varkentjes mag er wezen.
En Penius? Die trakteert zichzelf op een nieuwe voorraad betelnoten. Dat heeft hij op zich wel verdiend, het was een mooie tocht.
Vanuit Baliem ben ik terug gevlogen naar Sentani en Jayapura.
Meer lezen?
- Lees ook mijn andere Papua-blogs
- Reizen door Indonesië
- Trekking in het Baliem festival
