Indonesië en de Ramadan 2023
Reis door Indonesië tijdens de Ramadan? Waar moet je rekening mee houden? En wanneer is de Ramadan en het Suikerfeest in 2023?
Religie in Indonesië: de invloed van de Islam
Ik word wakker van het gezang van de Moskee. Het is 4 uur in de morgen... Ik draai me om en slaap nog even verder.
Indonesië heeft de grootste moslimpopulatie ter wereld. Bijna 90% van de inwoners van Indonesië geeft aan moslim te zijn. Je vindt dan ook veel moskeeën in Indonesië. In de praktijk is niet iedereen praktiserend moslim: hoewel Indonesië officieel vrijheid van religie heeft, worden alleen de 6 grote wereldreligies erkend. Dit betekent dat mensen die niet één van deze religies aanhangen (bijvoorbeeld omdat ze animistisch zijn) als moslim worden geregistreerd.
Op Java en Sumatra wonen veel praktiserende moslims. In de provincie Aceh op Sumatra geldt zelfs de Sharia, de islamitische wetgeving.
Moskee bij Berastagi op Sumatra
Ramadan Indonesië
Elk jaar, tijdens de negende maand van de islamitische jaarkalender, vindt de Ramadan plaats. Dit is een maand van vasten en bezinning. Tijdens de Ramadan mag er tussen zonsopkomst en zonsondergang niet gegeten en gedronken worden, en ook niet worden gerookt. (Volgens sommige moslims mag je sowieso niet roken en alcohol drinken, maar daar denken vele Indonesiërs anders over.) Op Java verdwijnt alcohol uit de schappen in winkels. Het is vaak nog onder de toonbank te krijgen.
Veel moslims gaan tijdens de Ramadan vaker naar de moskee. In de avond wordt de Iftar, de eerste maaltijd na het vasten, gegeten met familie of vrienden.
Wat betekent de Ramadan voor reizigers in Indonesië?
Stel je voor, het kwik stijgt tot boven de 30 graden. Je loopt in de brandende zon, en je wilt niets liever dan een koude cola op een terras. Of een ijsje. Of... Maar je mag niet, want het is vastentijd. En terwijl je probeert aan wat anders te denken, en de dag door te komen tot een uur of zes, zie je voor je een dame cola drinken. Wanneer je niet zo'n droge bek zou hebben, zou het water je in de mond lopen.
Ramadan Indonesië: Wanneer de zon onder is, mag er gegeten worden zoals sate in Aceh
Je snapt het al: eten en drinken op straat tijdens de Ramadan is op veel plekken not done. Supermarkten zijn vaak gewoon open, maar veel warungs en kleine lokale eettentjes zijn dicht. Op sommige plekken ziet de moslimpolitie er op toe dat er niet stiekem gegeten wordt.
Dit betekent niet dat er overdag total geen eten te krijgen is, maar het gaat wat lastiger dan normaal. Zorg dus dat je een voorraadje water en eventueel wat koekjes en fruit in je tas hebt. Wist je trouwens dat ongekookte IndoMie (noodles) best lekker is?
Zodra de zon onder gaat, rennen veel locals naar eetgelegenheden voor eten en drinken. Mensen staan in de rij, mensen gaan ergens zitten met hun maaltje, maar de eerste happen zullen pas naar binnen worden gewerkt wanneer de eerste klanken van het gebed uit de moskee klinken.
Reizigers, zwangere vrouwen en vrouwen die ongesteld zijn hoeven niet te vasten. Zij moeten het vasten op een later moment inhalen.
Reizen tijdens Ramadan gaat meestal zonder problemen. Maar pas je aan aan de mensen om je heen!
Jonge moslims Indoensië
Kledingvoorschriften tijdens de Ramadan in Indonesië
Het kan geen kwaad om tijdens de Ramadan extra op je kleding te letten - dan doen locals ook. Veel Indonesische vrouwen kiezen er voor om tijdens de Ramadan een hoofddoek te dragen, ook als ze het normaal niet doen. Hoewel niet van westerse vrouwen wordt verwacht dat ze een hoofddoek dragen, is het netjes en respectvol om je gematigd te kleden. Dat betekent dat je je schouders en knieën bedekt houdt.
Wil je zonnebaden? Beperk je tot het zwembad bij je hotel en spring niet in zwemkleding in een waterval (of ga naar Bali). Tijdens de Ramadan zullen er niet veel locals zwemmen in zee, maar strand en watervallen zijn belangrijke picknickspots. Javaanse en Sumatraanse vrouwen zullen hun kleren aanhouden op het strand.
Het tonen van affectie in het openbaar, zelfs hand in hand lopen, is niet gepast op straat. Dat mag eigenlijk nooit, maar al helemaal niet tijdens de vastenmaand.
Een dagje strand
Reizen met Idul Fitri (het suikerfeest Indonesië)
Veel Nederlanders, gelovig of niet, willen met kerst naar huis. Gezellig bij de familie. Indonesië is wat dat betreft niet anders: aan het eind van de Ramadan wil iedereen naar huis.
De periode aan het eind van de Ramadan, vlak voor Idul Fitri, is er daarom een ware volksverhuizing. Met name op Java lijkt iedereen zich te willen verplaatsen, wat leidt tot een enorme chaos op de wegen. Ook treinen, bussen en vliegtuigen zitten overvol. Boek dus op tijd je vliegtickets! Je loopt anders het risico de hoofdprijs te betalen, áls je al weg komt.
Het verstandigste is om je niet te willen verplaatsen rond het Suikerfeest in Indonesië. De prijs van accommodatie stijgt ook, maar soms kun je korting krijgen als je langer blijft. Ook hier geldt: reis niet op de bonnefooi, maar reserveer je accommodatie op tijd.
Reizen tijdens de Ramadan
De drie dagen na het eind van de Ramadan periode is iedereen vrij en is het overal heel erg druk. Daarna begint iedereen langzaam terug te trekken naar de stad waar hij werkt. Het duurt ongeveer een week voordat alles weer normaal is en het leven weer zijn normale gangetje gaat.
Kun je 'vluchten' naar Bali tijdens Ramadan en Suikerfeest?
Is het noodzakelijk uit te wijken naar Bali tijdens de Ramadan? Bali is overwegend hindoeïstisch, hier heb je weinig tot geen 'last' van de Ramadan. Toch gaat op Bali de Ramadan en Idul Fitri niet ongemerkt langs je heen. Op Bali is het tijdens de vastenmaand drukker dan normaal, omdat sommige toeristen hun route aanpassen en de islamitische eilanden (tijdelijk) overslaan. Veel Javanen, vooral uit Surabaya, gaan naar Bali rond Idul Fitri aan het eind van de Ramadan. Vooral de middenklasse hotels in het zuiden van Bali zitten snel vol en de prijzen rijzen.
Persoonlijk laat ik mijn Indonesië reis niet beïnvloeden door de eerste weken van de Ramadan. Java mijd ik echter rond het Suikerfeest vanwege de drukte. Ik vlucht dan niet perse naar Bali, er zijn veel andere mooie eilanden in Indonesië!
In deze blog lees je meer suggesties voor routes door Indonesië.
In delen van Sumatra geldt de sharia
Tips voor reizen tijdens de Ramadan Indonesië:
- Houd rekening met de lokale bevolking wat betreft eten, drinken en kleding
- Zorg dat je een voorraad water en eventueel wat koekjes in je tas hebt voor het geval dat je langer dan gepland naar een winkeltje moet zoeken dat open is
- Ga niet reizen tijdens het eind van de Ramadan (tijdens het suikerfeest/Idul Fitri). Moet dat toch, boek dan je transport ruim op tijd
- Reis eventueel naar Bali en Flores in plaats van naar Java. Op Bali en Flores wonen minder moslims en is het effect van de Ramadan kleiner
- Moet je je visum verlengen tijdens de Ramadan? Houd rekening met aangepaste openingstijden van de kantor imigrasi en langere wachttijden
- Leg je accommodatie vast als je tijdens Idul Fitri op Java, Sumatra en zuid Bali wilt verblijven
- Neem eventueel oordopjes mee zodat je 's ochtends niet te veel last hebt van de moskee
- Ramadan 2023 is van 22 maart tot 20 april. In 2024 duurt de Ramadan van 10 maart tot 8 april
- Idul Fitri 2023 is op 21 en 22 april. Het suikerfeest 2024 is van 9 tot 10 april
Jenny is vier keer in Indonesië geweest tijdens de Ramadan en het Suikerfeest. In deze blog les je haar Ramadan Indonesië ervaringen.
Moskee in Medan
Meer lezen over Indonesische feestdagen?
Indonesische feesten zijn bijzonder om mee te maken. Ken je de volgende feestdagen al?
- Elke zeven maanden wordt op Bali Galungan gevierd, de overwinning van het goede van het kwade
- Het leven op Bali ligt plat tijdens Nyepi, het Balinees nieuwjaar
- Bijzondere Balinese feestdagen
