Tips voor de mooiste plekken van Zuid-Bali
De meeste reizigers starten hun Bali reis in het zuiden van Bali. Hier ligt het Ngurah Rai International Airport, het vliegveld van Bali. In het zuiden van Bali kun je heerlijk bijkomen van je lange reis. Maar wist je dat het zuiden van Bali meer is dan alleen zon, zee, strand en uitgaan?
In deze blog neem ik je mee naar Kuta, Sanur en Canggu en de leukste bezienswaardigheden voor zuid Bali. Omdat het zuiden van Bali zo populair is, is het op sommige plekken heel druk. Maar gelukkig zijn er ook nog mooie plekken op Bali waar niet veel toeristen komen!
Relaxen in Canggu: een van de mooiste plekken van Zuid-Bali
Tips voor Canggu
Canggu is de nieuwe hotspot van Bali. Het lijkt wel of iedereen die het zuiden van Bali te druk vindt ineens uitwijkt naar Canggu. Hoe lang zal het duren voordat Canggu net zo druk is als Kuta en Sanur?
Hoewel ik een beetje sceptisch ben, verblijf ik een paar nachten Canggu. Ik laat het populaire Echo Beach en Batu Balong links liggen. In plaats daarvan kies ik voor een rustige accommodatie met uitzicht over de rijstvelden een paar kilometer vanaf het strand.
Canggu Wooden Green Paradise voldoet aan al mijn verwachtingen en meer. In de ochtend word ik wakker terwijl de zon door een kier in de gordijnen piept. Ik open de gordijnen en kijk uit over de rijstvelden. Nog voor het ontbijt neem ik een verfrissende duik in de infinitypool.
Eerlijk is eerlijk: een uitzicht als dit krijg je niet in Kuta en Sanur.
De rijstvelden van Canggu
Minggu Beach en Seseh Beach
Via smalle straatjes en door rijstvelden loop ik van vanuit Canggu Wooden Green Paradise naar het strand. Op iets meer dan een half uur lopen liggen Munggu Beach en Sesh Beach. Het is erg rustig op het strand. De zitzakken op Munggu zijn leeg. De schommel aan de rand van het strand worden eerst een tijdje gebruikt voor een klein Indonesische jongetje, maar wanneer zijn moeder hem roept is de wind de enige die met de schommel speelt.
Zal ik? Ik neem plaats op de schommel en laat het kind in mij los. Met de zon in mijn rug en de wind in mijn haar geniet ik van het goede leven.
Het rustige Munggu Beach bij Canggu
Eten in Canggu
Canggu is een paradijsje voor reizigers die van lekker en gezond eten houden. Echo Beach is een bekende plek waar reizigers samen komen. Hier zijn goede golven om te surfen en voortreffelijke BBQ-restaurants.
Wil je iets anders? Wijk dan uit naar Warung Ramara of Sawah Bali. Vooral die laatste is een heerlijke plek met een prachtig uitzicht. Ik lik mijn vingers af bij de gerechten op de kaart, vooral de mooi opgemaakte beef rendang is een aanrader.
Mooie plekken bij Canggu
Tips voor Kuta: strand, drinken en shoppen
Wat is er in Kuta te doen? Er zijn een hoop hotels en restaurants, er is een strand en een zee en zijn er een surfers. En het Hindu monument ter nagedachtenis van de bomaanslagen in 2002 en 2005. Massa's mensen gaan met het monument op de foto, maar niet veel van hen weten dat hier ooit een aantal winkels stond en dat het braakliggende terreintje tegenover het monument één van de getroffen clubs was, net als Paddy's een eindje verderop.
Strand in Kuta: surfen en genieten van de zonsondergang
Relaxen met een drankje in de hand. Samen met anderen kijken hoe de zon langzaam in de zee zakt. Het plastic stoeltje op het strand van Kuta is misschien niet het meest comfortabele zitje van Bali, maar het uitzicht maakt alles meer dan goed.
Het strand van Kuta is druk aan het eind van de dag. Het lijkt wel alsof iedereen wil kijken hoe de zon langzaam in de zee zakt, alsof hij nooit meer terugkomt. De sfeer is gemoedelijk en wanneer de zon weg is, verdwijnen de meeste mensen. Ze maken zich klaar om te eten en soms ook om te stappen.
Liefde voor Canggu
Overdag is het strand van Kuta totaal anders. Dan wordt het vooral ingenomen door surfers - Kuta is een hotpot voor iedereen die van surfen houdt.
Zelf surf ik niet. Ik heb het één keer geprobeerd, maar echt een succes was het niet... Op Bali zijn veel plekken waar je GOEDE surflessen kan nemen, en waar je gegarandeerd binnen een dag op de surfplank staat. Als backpacker wil ik echter niet zo veel geld uitgeven aan een les, en ik huur dan ook een plank van een van de surfdudes op het strand. Een paar tips krijg ik er gratis bij.
Om een lang verhaal kort te maken: het kost me moeite om op mijn knieën op die plank te belanden, veel verder kom ik niet. Wanneer de plank met een noodgang tegen mijn bovenarm knalt, ben ik er klaar mee. Een dik ei op mijn arm, wat ook nog blauw kleurt, herinnert me nog weken aan deze eerste les.
Direct aan het strand, aan de Jalan Pantai Kuta (Kuta Beach Road) liggen internationale ketens als de Starbucks, Hard Rock Café Bali en de Mac.
Wil je meer actie? Overweeg dan een bezoek aan Waterbom Kuta met zijn spectaculaire zwembaden en glijbanen.
Zonsondergang in Kuta
Schildpadden op het strand van Kuta
Op het strand aan de zuidkant van Kuta is een schildpadden conservatie project. Een goed initiatief, aangezien het toerisme in Bali de natuurlijke leefomgeving van de schildpadden heeft aangetast. De schildpadden leven weliswaar in de zee, maar keren terug naar de plek waar ze zelf ooit ter wereld gekomen zijn om hun eieren te leggen. En laat dat het strand van Kuta zijn, waar dagelijks honderden zwemmers en surfers komen... De nesten worden daarom uitgegraven, en bij elkaar op een veilige plek gebracht. Zodra de kleine schildpadjes uit hun ei en uit het zand kruipen, worden ze tijdelijk in bakken met water gedaan. Rond zonsondergang worden ze uitgezet en hoeven ze maar een paar meter te overbruggen om de zee veilig te bereiken.
Het uitzetten van de schildpadden is nogal een circus. Vrijwilligers krijgen een bakje ter grootte van een boterkuipje met wat water en een babyschildpad. De vrijwilligers nemen plaats achter een touwtje, en op het teken van de organisatie begint de 'schildpaddenrace'. Sommige schildpadden lopen direct in de richting van de ondergaande zon, en worden al snel door de golven meegenomen. Andere schildpadden zien het (zon)licht niet, zij krijgen een duwtje in de goede richting. De meeste schildpadden lopen echter een paar passen door het rulle zand, en hebben dan even een paar tellen rust nodig alvorens ze verder trekken. Het is nogal wat voor zo'n kleintje! Eenmaal in de zee zullen de schildpadden uren en uren zwemmen. En dan is het tijd om te eten en te rusten en te groeien.
Schildpadden in Kuta
Shoppen op Bali
Ik vind Kuta een fijne plek om te shoppen op Bali. In de Discovery Mall aan Jalan Kartika Plaza wordt van alles en nog wat verkocht, van kleding tot boeken en elektronica. De Matahari is mijn favoriete lokale warenhuis, een beetje vergelijkbaar met de Bijenkorf en V&D (die kent iedereen toch nog?!?). Ben je op zoek naar (merk)kleding? Dan ben je aan de Jalan Legian of Kuta Square aan het juiste adres. Vooral de bekende surfmerken zijn hier goed vertegenwoordigd.
Natuurlijk kun je ook goedkoop nep-merkkleding en souvenirs inslaan in het zuiden van Bali. Er zijn veel winkeltjes (vooral langs Poppies I en II) en de meeste verkopers zijn niet opdringerig. Ze spreken je alleen aan wanneer je daadwerkelijk stopt om naar hun koopwaar te kijken.
Ik neem altijd leuke kleding mee terug naar huis.
Eten in Kuta
Tussen de winkels in liggen veel gezellige tentjes waar je wat kunt eten en drinken. Een eenvoudige maaltijd bij Bamboe Corner of Diva's op Poppies I kost maar 3-4 euro.
Vlak bij Kuta Square ligt Julia's. Bij dit onbekende tentje worden heerlijke sapjes, Italiaanse maaltijd en Indonesische gerechten geserveerd. De prijzen liggen wat hoger dan op andere plekken op Bali, maar het eten smaakt voortreffelijk!
Uiteraard is niet alles fantastisch. Ik schreef een blog over vervelende dingen op Bali.
Lekker eten in Kuta
Overnachten in Kuta
Ik vind het fijn om te overnachten bij Poppies I omdat daar veel bekenden van me werken. Maar ik heb geen zin om midden in het feestgedruis te zitten.
Asana Agung Putra is een fijn hotel in een zijstraatje van Poppies I. De kamers hebben een goede prijs-kwaliteitsverhouding. Er zijn twee zwembaden, waarvan een met poolbar. Daarnaast is er elke morgen een uitgebreid ontbijtbuffet.
Ga je naar Bali met kinderen? Dan is AP suite appartments een goede optie. Tijdens mijn reis naar Bali met baby verbleef ik hier in een eenkamerappartement, maar er zijn ook grotere appartementen voor gezinnen met meer kinderen of voor oudere kids.
Het appartement heeft een keuken, maar het beschikbare keukengerei is beperkt. Eerlijk is eerlijk: er is zoveel lekker eten direct buiten het appartement te vinden dat ik de moeite niet neem om te koken!
De stranden bij Sanur
Sanur en de Nusa-eilanden
Sanur is wat up market dan Kuta en in plaats van veel (Australische) backpackers vind je in Sanur meer gezinnen. De zee is bij Sanur vrij ondiep en er staat minder surf. Sanur is daarom niet geschikt om te surfen, maar des te meer om te zwemmen! Omdat de golven hier minder hoog zijn, kunnen hier zelfs ook kinderen zwemmen in zee.
Op het strand worden zwembanden en opblaasdieren verkocht.
Mijn eerste duik tijdens mijn PADI open water was in Sanur. Voor duiken op Bali kun je beter een andere uitvalsbasis kiezen.
In Sanur vertrekken de boten naar Nusa Lembongan en Nusa Penida. Wil je snel na aankomst op Bali doorreizen naar de Nusa-eilanden? Dan is Sanur een goede uitvalsbasis. Ook kun je vanuit Sanur een dagtrip naar de Nusa-eilanden maken.
Ik overnacht in een kleinschalig pension in Sanur.
Van Sanur naar Nusa Penida om Kelingking Beach te bezoeken
Urbex in Bali: Taman Festival
Iedereen die IkReis al een beetje kanger volgt, weet dat ik dol ben op Urbexen. Ik ga op pad naar verlaten locaties om daar te fotograferen. Soms mag je die locaties officieel niet betreden. Er wordt dan heel geheimzinnig gedaan over de plek van de locatie. Gelukkig zijn er ook legale urbexlocaties die toegankelijk zijn voor iedereen.
Op Bali ligt een verlaten pretpark ten noorden van Sanur. Taman festival is eind jaren negentig gebouwd. Niet lang daarna werd het pretpark gesloten. Tegenwoordig nemen natuur en street art kunstenaars het pretpark langzaam over.
Taman Festival is een aanrader om hier een paar uur rond te dwalen!
In deze blog lees je meer over het verlaten pretpark op Bali.
Urbex in Zuid-Bali: Taman Festival
De heuvel aan de zuidkant van Bali: bezienswaardigheden van de Bukit
Ik rijd over de Bukit, het meest zuidelijke deel van Bali. Het is hier droger dan elders op het eiland, wat duidelijk blijkt uit de vegetatie. Sommige delen ogen dor en staan in een schril contrast met het weelderige groen elders op het eiland.
Verlaten baaien en tempels
Het zuiden van Bali laat zich prima ontdekken met een scooter of met een huurauto.
Ik stop bij een bijna verlaten baai. Een aapje kijkt me aan, maar toont verder weinig interesse in wat ik doe. Boven op de klif staat een tempel. Een smalle steile trap brengt me naar beneden langs de klif, waar een klein zandstrand is. Het witte zand kleurt mooi bij de helderblauwe zee. Vanaf het strand zie ik zowel wieren als koralen.
Een paar kilometer verderop ligt nog een tempel die uitkijkt over de ze, de Pura Masuka. Ook hier een baai, maar hier is meer leven. De lift van een duur resort brengt mensen naar beneden, en er wordt ook gesurft.
Brutale aapjes op de tempels in het zuiden
Het strand van Padang-Padang
In de middag bezoek ik Padang-Padang, een van de vele strandjes tussen de kliffen in het zuiden van Bali. Had ik hier nog nooit eerder van gehoord, nu lijkt IEDEREEN dit strandje met een bezoek te willen vereren. Reden is een surfwedstrijd in 2014.
Een trap door een smalle kloof leidt me naar beneden. Het strand is wit en de zee is blauw. Door smalle openingen in het gesteente is een rijtje stranden met elkaar verbonden. Het is echter overal vrij druk, zowel met Indonesische als met internationale toeristen. Hét nadeel van reizen in het hoogseizoen…
Padang-Pang Beach in Zuid-Bali
Dreamland Beach: een van de mooiste stranden van Bali
Dreamland is de luxere versie van Padang-Padang. Dreamland ligt tegen een klif en heeft een prachtig wit zandstrand.
Bij Dreamland is een goede locatie om te zwemmen en te genieten van de zon. Er zijn ligbedjes te huur en er is voldoende horeca aanwezig.
Houd je van surfen? Dreamland heeft hoge en krachtige golven. Op veel plekken zijn surfspullen te huur en je kunt ook lessen krijgen op Dreamland.
Dreamland is erg populair onder backpackers. Balangan Sea View Bungalows is een budgetaccommodatie die uitkijkt over het strand. Zoek je meer luxe? Dan is Milo's Home een goed alternatief. Deze bungalows in Balinese stijl hebben ook familiekamers in Dreamland.
Dreamland Beach: een van de mooiste stranden van Bali
Garuda Wisnu Kencana Cultural Park
Midden op de Bukit ligt het Garuda Wismu Kencana Cultural Park. In dit park vind je beelden van mythologische figuren, vaak uit het hindoeïsme. Wat een kitsch!
Toch is het park grappig voor een korte stop. Het hele park ligt tussen de kalkstenen rotsen, waar hier en daar grote stukken uitgehakt zijn. Het uitzicht over de baaien van het zuiden van Bali en de zee is erg mooi.
Romantisch dineren in Jimbarang
In het kleine vissersdorpje Jimbarang in het zuiden van Bali zijn talrijke restaurants waar je vers 'seafood' kan eten. Vissen, kreeften en garnalen liggen (soms levend) in bakken, je wijst aan wat je wilt, je eten wordt gewogen en terwijl je geniet van het uitzicht over de zee wordt je eten bereid en aan tafel geserveerd.
Het eten wordt geserveerd met kankung (waterspinazie) en rijst, en uiteraard kun je allerlei lekkere drankjes bestellen als kelapa mudah, een verse jonge kokosnoot.
Voor Nederlandse begrippen is het eten goedkoop, voor Balinese begrippen vrij duur. Maar voor dat geld kun je eten op het strand met het zand tussen je tenen.
Ulu Wau: een van de hoogtepunten van Zuid-Bali
De Ulu Watu tempel: apen en Balinese dans
Bouwkundig gezien is de tempel van Ulu Watu niet zo heel bijzonder. De tempel heeft voor Balinese echter een bijzondere waarde, omdat hij één van de 5 (?) windrichtingen markeert. Ook het uitzicht van de tempel op de klif bij een ondergaande zon is zeker de moeite waard.
De tempel wordt bewoond door een leger van makaken, kleine brutale apen. De apen in Ulu Watu zijn agressiever dan hun broertjes elders en tijdens één van mijn bezoeken aan de tempel in 2006 ben ik vergeten mijn lenzen in te doen. Stom! Een van de apen bespringt me en gaat er met mijn bril vandoor. De bril is snel weer gevonden (er lopen mannetjes rond die de apen achterna jagen om alles terug te halen wat de apen stelen), maar er ontbreekt een glas. Helaas, dat vinden we niet meer terug...
Wat eten apen? Eigenlijk alles wat ze te pakken krijgen... Tijdens mijn laatste bezoek aan Ulu Watu hebben de aapjes duidelijk een nieuw accessoire op het oog: de flipflop. En terwijl ik me afvraag hoe het mogelijk is dat een aap je schoeisel van je voet kan schelen, wordt mij hun tactiek snel duidelijk. Ik voel iets aan mijn voet, een brutale aap opent het klittenband van mijn Teva. Als in een reflex wil ik mijn voet optillen, maar dan besef ik me dat ik me dat ik dat beter niet kan doen. Zolang ik mijn voet op mijn schoen houd, is deze veilig.
Zegeningen in Ulu Watu Tempel
Kecak Dance: traditionele dans in Ulu Watu
Naast de Ulu Watu tempel is een klein podium waar elke avond kecak dans ('vuurdans') gehouden wordt. Persoonlijk vind ik deze dans de meest bijzondere van alle Balinese dansen die ik tot zover gezien heb. De dans beeldt het epos de Ramayana uit. Kort samengevat: Rama, Sita (zijn vrouw) en Laksamana lopen door het bos. Wanneer een gouden rendier verschijnt, wil Sita dat haar man dit voor haar vangt (wat dat betreft zijn alle vrouwen hetzelfde :-)). Laksamana blijft achter bij Sita, totdat hij door een list bij haar wordt weggelokt. Dan verschijnt Rahwana, die Sita wil ontvoeren om haar tot zijn vrouw te maken. Ondanks het verzet van Sita en de hulp van de Garuda (godheid, half vogel, half mens) wordt Sita toch gekidnapt. Met hulp van Hanoman (de witte aap) en diens apenleger wordt Sita uiteindelijk weer bevrijd. Eind goed al goed.
Het bijzondere aan de kecak dans is dat er in tegenstelling tot andere dansen geen gamelan orkest aanwezig is. De muziek wordt gemaakt door een koor (tevens het apenleger) wat in zwart-wit-geblokte sarons rondom een vuur zit en een typisch tjak-a-tjak-a-tjak geluid maakt. Een geluid wat mij dus echt in een soort trance brengt: de kracht van de dans.
Lees meer over Balinese dans.
Bezienswaardigheden van Denpasar: de hoofdstad van Bali
Denpasar is de hoofdstad van Bali. Anders dan de naam doet vermoeden, ligt Denpasar niet bij het gelijknamige vliegveld.
Denpasar is niet echt de moeite, hoor je iedereen zeggen. Nou, Jenny is eigenwijs en wil wel eens een kijkje nemen. Ik wil vooral óók op plekken komen waar niet iedereen naar toe gaat. Denpasar heeft een paar leuke tempels, maar binnen een halve dag heb je die wel gezien.
De markt in Denpasar
Ik slenter over de vogeltjesmarkt bij Pura Sutriya (leuke tempel!). Vogels brengen geluk, en onze kleine gevleugelde vriendjes worden dan ook gekoesterd en verwend. Er zijn veel verschillende vogels te koop. Helaas zitten er ook aapjes in veel te kleine kooitjes, zo zielig.
Een van de mooiste plekken van Denpasar is mijns inziens echter het Pemecutan Paleis, waar nu overigens een hotel in zit. Leuke tuin, een mooi restaurant (wat echter dicht was) en een hoop muurreliëfs en standbeelden.
Ondanks dat ik best al wat reiservaring heb, heb ik me toch af laten zetten... Een van de mannetjes bij de Pura Jagatnata geeft me een rondleiding langs de tempel. Heel geraffineerd, eerst knoopt-ie een praatje aan, en voor je het weet zit je aan hem vast. Begrijp me goed, ik wil zo iemand best een fooi geven. Maar dan ineens moeten we ook geld neertellen van de sjaals die we om ons middel moeten knopen (verplicht in bijna alle tempels). Wat? Ik heb echter geen zin om ruzie te maken in een tempel, dus met pijn in mijn hart betaal ik. Ik ben soms een watje als het om geloof gaat.
Lees meer over oplichting op reis (en het voorkomen ervan).
Tempels in Denpasar
Tips voor reizen naar het zuiden van Bali
Hoewel er veel keus is voor accommodatie in het zuiden van Bali, zitten de populaire plekken in het hoogseizoen vaak vol. Het loont de moeite om een paar dagen voor aankomst te reserveren. Dit kan bijvoorbeeld via Booking.com.
Wil je niks regelen en boek je liever een compleet verzorgde strandvakantie op Bali? Fox verre reizen kan je verder helpen.
Driver Edi maakt het beste van je Bali vakantie
Vervoer op Zuid-Bali
In het zuiden van Bali kun je een scooter huren voor ongeveer 70.000 rp per dag. Om een scooter te besturen heb je officieel een Nederlands motorrijbewijs nodig, al wordt dit niet echt gecontroleerd.
In Zuid-Bali kun je makkelijk een taxi regelen via Blue Bird (op de meter) of Grab. Helaas werken Grab en andere online taxi's niet in het centrum van Canggu.
Huur je een auto met chauffeur? Dan ben je voor een dag ongeveer 600.000 rp kwijt en 450.000 rp voor een halve dag. Chauffeurs spreken vaak redelijk Engels en kunnen je ook alles vertellen over het leven op Bali en de bezienswaardigheden van Bali.
Offertjes op het strand van Sanur
Toerisme versus cultuur in het zuiden van Bali
Ondanks de vele toeristen en westerse invloeden is ook in Kuta de Balinese cultuur nog sterk aanwezig. Made (gids) gaat voordat hij het werken bijna elke dag langs de tempel om daar te offeren. De rijstkorrels op zijn voorhoofd (die er in de loop van de dag afvallen) en de bloemetjes achter zijn oren zijn hier het overduidelijke bewijs van. Op het dashboard van de auto prijkt ook meestal een mandje van bananenbladeren en wat bloemetjes en gekleurde rijst om de goden gunstig te stemmen. En eenmaal aangekomen op het werk wordt er ook geofferd bij de 'huisaltaartjes', alles voor 'Good Luck' en een goede omzet. En net als bij een bezoek aan de tempel, geschieden ook deze offers in een sarong met een sjaal om het middel geknoopt
Heb jij nog tips voor het zuiden van Bali?
Meer lezen over Bali en Indonesië?
- Ubud is het culturele middelpunt van Bali waar je ook heerlijk kan wandelen en fietsen
- Bezoek authentiek Tabanan
- Tips en bezienswaardigheden Bali
- Suggesties voor routes in Indonesië
