Vrijwilligerswerk bij de Akha in noord Thailand
Leven in het Akha-dorp Huay Mar
8 juli 2003
Mam’s verjaardag. Zou ik haar bellen? Zowaar, mijn telefoon werkt! Terwijl ik mijn moeder snel feliciteer zingt de groep haar toe. Een groep die bestaat uit 16 internationale vrijwilligers, Win (onze Akha ‘begeleider’) op gitaar en nieuwsgierige Akha-kindertjes, die best wel liedjes met ons willen zingen. Ik doe vrijwilligerswerk bij de Akha in het noorden van Thailand.
We zitten midden in de rimboe, in een dorp met maar vijftig huizen, vlak bij de grens met Birma. Een paar huizen hebben elektriciteit, de meeste echter niet. Het huis waar wij slapen heeft in ieder geval geen elektriciteit. Ach, kaarsen geven ook licht...
Het planten van zaailingen
Gisteren ben ik aangekomen in de Akha-homebase in Chieng Rai. Na een korte introductie over de organisatie (AFECT = association for Akha culture and education), het programma voor de komende twee weken en vooral veel wacht- en integratietijd, zijn we aan het eind van de middag naar het eerste dorp vertrokken. De meesten in de laadbak van een pickup truck, ik vanwege mijn lange benen voorin. Een luxe, zo bleek achteraf, aangezien het behoorlijk begon te regenen.
Het eerste deel van de weg was nog geasfalteerd, maar daarna gingen we offroad de bergen in (zo voelde het althans), steeds verder weg van de bewoonde wereld. Bergen, dalen, ergens ertussen wolken. Veel groen, weinig dorpen, een dunbevolkt gebied. Af en toe stopten we in een dorpje om de motor van de pickup de gelegenheid te geven wat af te koelen. Dat was wel nodig: ik moest uitkijken dat ik mijn voeten niet verbrandde voorin in de auto!
Vandaag zouden we volgens het programma de jungle in gaan. Dit plan werd echter gewijzigd omdat er teveel teken zouden zijn. Als alternatief mochten we de rijstvelden in. Een prachtige wandeling! Deze begon op de (onverharde) hoofdweg, maar ging al snel over modderige en gladde paadjes tussen de rijstvelden door, over smalle muurtjes (opgetrokken uit modder en buffel-poep) en over ‘bruggen’ van bamboestokken wanneer we weer eens een riviertje over moesten steken.
Een trekking door de rijstvelden in het noorden van Thailand
We mochten ‘helpen’ rijstplantjes doorzetten. Rijstplantjes worden dicht op elkaar gezaaid, maar moeten later worden verplant, opdat ze dan meer ruimte hebben. Dus gingen we het veld in, tot over onze enkels in de modder, trokken we de plantjes met wortels en al uit de grond, sloegen we de blubber van de wortels tegen onze voeten (drie maal raden waar de modder bleef steken...) en plantten we de plantjes in een ander veld. Ook mochten we ‘helpen’ ploegen. Achter een buffel aan het veld in, je broek zo hoog mogelijk oprollen omdat de modder je wederom om je orden vliegt en dan, vooruit met de geit, ehhh, buffel. Best zwaar werk. ‘s Middags kregen we een demonstratie hoe rijst gedorst wordt. Wederom, zonder elektriciteit!
9 juli 2003, na drieën
Vanmorgen hebben we van de dorpsoudsten (twee doktoren) les gekregen over de geneeskrachtige werking van bepaalde kruiden. Wanneer mensen iets mankeren gaan ze niet naar het ziekenhuis, zelfs gebroken lichaamsdelen behandelen ze zelf. Eerst moet ‘het slechte bloed’ uit het gebroken lichaamsdeel (een soort aderlaten dus), dan kun je er kruiden in spuiten, het lichaamsdeel moet worden gespalkt en binnen een week is het geheeld. Na een maand kun je weer werken. Geloof je het niet? Kom maar! Geen van ons meldde zich aan als vrijwilliger... Aan het eind van de les was er ruimte om over en weer vragen te stellen. Beide partijen verbaasden zich over de cultuur van de ander.
Na dit college mochten we boven op de berg de visvijvers van het dorp bewonderen. Kuilen gevuld met water, een paar vissen (op de markt gekocht, levend uiteraard), die vervolgens zelf hun populatie in stand moesten houden. Ook werden ons, met trots!, de waterbassins van het dorp getoond. Regenwater werd opgevangen en door kleine blauwe pijpjes naar de kranen binnen het dorp gevoerd. Overvloedig water liep langs de bassins. En toen moest er gewerkt worden: onkruid wieden met kapmessen. In de brandende zon! Gelukkig duurde het niet lang voordat de klus geklaard was.
Het uitwisselen van kennis: werken op het veld
Na de lunch werd ons geleerd hoe je met bamboe een mand kan vlechten. Best leuk, alleen vrees ik dat ik deze vaardigheid in Nederland niet in de praktijk kan brengen...
Een trekking naar het Akha-dorp A-leh
10 juli 2003
‘s Ochtends op tijd onze bedjes (lees: matjes) uit. Vandaag trekken we naar het tweede Akha-dorp, A-leh. Hoewel we maandag nog te horen kregen dat we onze bagage zelf zouden moeten dragen, blijkt dat nu gelukkig niet het geval te zijn. Een trek van 10 km is behoorlijk zwaar, dat wil je niet met een backpack op je rug! (Omdat we matjes en slaapzak mee moesten nemen en we een week niet bij de overige bagage konden komen, zijn onze rugzakken een stuk groter dan bij een commerciële trekking.)
Het begin van de tocht voert weer langs/ door sawa’s. Gelukkig weet ik dit keer wel mijn schoenen droog te houden... Onderweg nemen we afscheid van de Akha-vrouwen, die inmiddels alweer de nodige uren in het veld staat. De natuur is betoverend, en afgezien van de fluit van Maureen hoor je niks. Het tempo ligt niet heel hoog en is voor iedereen goed bij te benen, ook de stukken die langere tijd steil omhoog gaan.
Het leven van de bergvolkeren in noord Thailand
Op weg komen we een dorp tegen, eveneens een Akha-dorp. Er is zowaar een winkeltje! Voor het eerst tijdens het project zijn we in staat geld uit te geven. Veel is er echter niet te koop, maar velen zijn toch wel in voor wat snoepgoed. Op bier na is er helaas niks kouds te koop, maar ik vind het gen goed idee alcohol te nuttigen wanneer ik nog een paar uur door de brandende zon moet lopen... Er is gelukkig ook de mogelijkheid onze flessen met water bij te vullen. Lekker en noodzakelijk. Hoewel je zou verwachten dat dit dorp door meer groepen vrijwilligers wordt doorkruist, zijn de mensen toch zichtbaar verbaasd om ons te zien. Iedereen groet en kinderen hollen lachend achter ons aan.
Bij aankomst in A-leh begint het te gieten. Maureen, Sofie en ik vatten het plan op om buiten het dorp in de regen te gaan douchen. Joelende kinderen volgen ons, ze zijn niet weg te krijgen, dat wordt dus douchen met kleren aan! Tot overmaat van ramp stopt het met regenen wanneer we net ingezeept zijn... Terug naar het dorp om onze waspartij af te ronden. Omdat de douches bezet zijn en mijn kleren toch al doorweekt zijn, besluit ik me maar bij de pomp te wassen. Een Akha-meisje van een jaar of 11 komt naar me toe en helpt me te besprenkelen met water. Plotsklaps rent ze weg, om vervolgens terug te komen uit een keukentje met een plastic beker in haar hand. Glunderend van trots giet ze hiermee water over mijn hoofd. Dan begint ze zorgvuldig mijn haren te wassen alsof het de gewoonste zaak van de wereld is. Voor haar is dat inderdaad het geval, ik voel me er enigszins ongemakkelijk bij.
Village gate van het traditionele Akha-dorp
Dan gaan we Memory spelen met de kinderen. Dit spel, voor een paar cent gekocht op een rommelmarkt in Nederland, valt in goede aarden. Meer en meer kinderen willen een paar potjes spelen. Geleidelijk aan leren ze ook de namen van de voorwerpen op de kaartjes in het Engels.
in de avond
Speciaal voor ons is er een culturele avond opgezet. Er is uitgebreid gekookt en de vrijwilligers zitten samen met de dorpsoudsten in een schooltje waar het eten opgediend wordt. Buiten kijken de kinderen nieuwsgierig toe. Maar voor we aan de maaltijd beginnen, krijgen we eerst powerstrands. Deze draadjes om onze armen brengen voorspoed. Een mooi moment. Na het eten wordt het hele dorp bijeen geroepen via een omroepinstallatie. Na de rust in Huay Mar kan ik die herrie slecht waarderen. Volgens Win wordt omgeroepen dat er zo Akha-dans is en dat alleen de mensen die goed leven het recht hebben om te komen kijken. Help, wat brengen we teweeg! Dit is niet het imago wat ik wil hebben.
Kinderen tijdens de culturele uitwisseling
Sangai Pattan
13 juli 2003
Weer de pickup in, op naar het volgende dorp. Dit dorp is echter een stuk moderner dan de vorige dorpen, veel huizen zijn al van steen en de verschillende mannen en vrouwen vertrekken zijn ook niet in alle huizen aanwezig. Aan de andere kant hangt het dorp wel aan gewoontes. Voordat we echt welkom geheten werden, moesten we eerst door de village gate, de poort die boze geesten uit het bos scheidt van mensen in het dorp. Ik heb de eer om met Jill en Alice in het enige traditionele huis te mogen slapen. Maureen slaapt op de veranda in haar slaapzak.
14 juli 2003
Samen met de dorpelingen gaan we aan het werk in de twee scholen die het dorp rijk is. We vegen de vloeren schoon en verwijderen de begroeiing, welke soms wel een halve meter hoog is. Na deze klus geklaard te hebben gaan we de sawa’s in, waar we samen met de dorpelingen lunchen. De mensen die nog geen rijst hebben geplant, krijgen nu de gelegenheid dit alsnog te doen.
Leven met de natuur
Afscheid van het vrijwilligersproject
17 juli 2003
Aan al het goede komt een eind. Vandaag is het de laatste dag van mijn vrijwilligerswerk bij de Akha... De dag is begonnen met een bezoek aan watervallen. De wind blaast door je haar, zingend in de pickup truck, liedjes in allerlei talen, met als hoogtepunt (dieptepunt???) ‘vader Jakob’ in het Nederlands, Duits en Frans in canon. Lekker zwemmen in de watervallen, helaas wederom met kleren. Hoe westers Win ook is in bepaalde opzichten, ons in bikini ging te ver....
Het avondmaal is een bijzondere ceremonie. We eten kip met (rauwe) rijst en ei, wat wederom voorspoed en geluk brengt, zeker wanneer je alles wegspoelt met thee en whisky. De whisky blijft de hele avond rijkelijk vloeien, voor je glas leeg is, is het weer gevuld. De maaltijd zelf is vergelijkbaar met fondue: doop stukjes vlees en groenten in vet/ bouillon, wacht totdat het gaar is en eten maar. Heerlijk. De maaltijd is opgeluisterd door de AFECT-kinderen, een mooie show met dans en zang. Vervolgens heeft ook Win nog op gitaar gespeeld en gezongen, best emotioneel (of ligt dit aan de wisky???) Na het eten komen de voetjes van de vloer, internationale vrijwilligers dansen met Akha-kinderen, iedereen doet mee. De dansvloer is een klein podiumpje met daarop een paar boxen, een paar gekleurde lampen dienen als discolicht en af en toe wordt ook het grasveld gebruikt om op te dansen. Toch is het een van de betere dansfeestjes ooit!
Vrijwilligerswerk in Thailand: het schoonmaken van de tempel
Meer over vrijwilligerswerk in Thailand
Ik heb mijn vrijwilligerswerk in Thailand geregeld via SIW. SIW is een Nederlandse non-profit organisatie die staat voor culturele uitwisseling. Dit vind ik erg belangrijk: ik wil niet dat er veel geld verdiend wordt aan vrijwilligers over de rug van de bevolking in een ver land. Voluntourism is de laatste jaren erg gegroeid en het heeft niet alleen maar goede dingen gebracht.
Tijdens mijn vrijwilligerswerk in Thailand heb ik een kijkje mogen nemen in een andere cultuur. Daar lag de focus van het project: culturele uitwisseling. De Akha vertellen over hun leven, waardoor hun cultuur levendig blijft. In een tijd van boeken en internet lijkt het lastig je identiteit mondeling over te dragen aan een volgende generatie. Ik heb een kijkje genomen in verschillende dorpen, ik heb geleerd over het leven van de Akha en ik heb geholpen in een bouwproject en met kleine klusjes.
Meer lezen?
- De mooiste tempels van Bangkok
- Historie en natuur in Kanchanaburi
- Thailand in beeld
- Lees ook mijn andere blogs over Thailand