Tips voor Nusa Penida: de mooiste plekjes
Voor de kust van Bali liggen drie eilandjes: Nusa Lembongan, Nusa Ceningan en Nusa Penida. Nusa Penida is de grootste van de drie Nusa-eilanden. Met zijn ruige baaien, azuurblauwe zee en spectaculaire uitzichten is Nusa Penida een ware parel.
Kelingking Beach op Nusa Penida Island
In deze blog neem ik je mee naar de mooiste plekjes van Nusa Penida en laat ik je zien dat je dit eiland zeker moet bezoeken. Uiteraard deel ik ook praktische tips voor de boottocht van Bali naar Nusa Penida.
Ik heb besloten een paar dagen op Nusa Penida te blijven. Heb je weinig tijd? Dan kun je Nusa Penida bezoeken als dagtrip vanuit Bali. Je neemt dan 's ochtends een fastboat naar het eiland en neemt 's middags de laatste boot terug. Wil je zo veel mogelijk uit je dagje Penida halen? Overweeg dan een excursie waarbij je vervoer van deur tot deur geregeld is. Zo zie je zorgeloos de leukste bezienswaardigheden van Nusa Penida. In het zuiden van Bali worden deze excursies op veel plekken aangeboden, maar je kunt ook makkelijk online boeken.
Mijn hoogtepunten vat ik samen op deze Nusa Penida kaart. Hemelsbreed zijn de afstanden klein, maar door slechte wegen en het heuvelachtige landschap ben je stiekem behoorlijk lang onderweg. Daarover zo meer.
1. Crystal Bay - 2. Angels Billabong - 3. Broken Beach - 4. Kelingking Beach - 5. Car Temple - 6. Seren Cliff - 7. Manta Point
8. Teletubbies Hill - 9. Thousand Island View Point - 10. Treehouse - 11. Atuh Beach - 12. Diamond Beach - 13. Goa Giri Putri
Bezienswaardigheden Nusa Penida: deze plekjes mag je niet missen
Dé hotspot van Nusa Penida: Kelingking Beach
Een hobbelige weg voert me door de binnelanden van Nusa Penida. De gaten zijn niet op één hand te tellen. De weg is nauwelijks breeder dan de auto waar ik in zit. Af en toe passeer ik een dorpje, maar ik zie vooral leegte om me heen.
Ineens wordt de weg beter, zomaar uit het niets. Ineens stopt de weg en sta ik op een grote parkeerplaats. Vanuit de parkeerplaats leidt een voetpad naar de kust, met aan weerszijden een lint van kraampjes met snacks en drankjes. Het is nog vroeg en gelukkig is het relatief rustig.
Kelingking: een van de mooiste stranden van Nusa Penida Island
Kelingking is het bekendste uitzicht van Nusa Penida. Met een beetje fantasie lijken de rotsen onder me op een gigantische T-rex. Het uitzicht vanaf de klif is spectaculair. Zelden zag ik een strand gezien zó wit als Kelingking Beach. Daarmee is dit één van de vele Instagram hotspots van Nusa Penida. Op sommige plekken staan mensen netjes in de rij om op de foto te kunnen. Op andere plekken is het al een beetje dringen, ondanks dat ik vroeg ben.
Beneden op het strand is het rustig. Er zijn niet veel mensen die het smalle voetpad bedwingen om naar onder te komen. Een steil voetpad met ongelijke treden – voor zover je al van een trap kan spreken. Het pad is niet geschikt voor mensen met hoogtevrees: aan één zijde van het pad is een steile rotspad, aan de andere kant een diepe afgrond. Voor de vorm staat er een dunne afscheiding van bamboe, maar die draagt nauwelijks wat bij aan de veiligheid.
Wanneer ik wegrijd van Kelingking komen tientallen auto’s en scooters me tegemoet. Ik overdrijf niet. Ik vond het best al druk bij Kelingking, terwijl ik blijkbaar de grote drukte gemist heb.
Car Temple Nusa Penida
Car temple: een tempel met auto’s
Vlak bij Kelingking ligt Car temple. Hoewel er veel tempels op Bali zijn (en dus ook op Nusa Penida), is Car Temple uniek in zijn soort. In de tempel worden auto’s vereerd. De auto’s zijn felgekleurde beelden van steen. Althans, ooit waren ze felgekleurd. Nu bladdert de verf er op sommige plekken vanaf.
Bij de beelden van auto’s liggen verse offerbakjes. De geur van wierook prikkelt mijn neus. De auto’s zijn aangekleed met zwartwitte doeken die symbool staan voor Hindoeïstische goden. De doeken hangen er al een tijdje, het wit oogt al wat grauw en het zwart is gebleekt door de felle zon.
Ik ben de enige toerist bij Car Temple. Om de tempel te betreden moet je een sarong aan en een heilige band om je middel. Ik moet bovendien een donatie betalen aan de tempelwachter.
Heilige auto's in Car Temple
Angel’s Billabong
Angel’s Billabong is een ander hoogtepunt van de Nusa Penida tour van een dag. Op de foto’s ziet Angel’s Billabong er spectaculair uit. Tenmidden van de grijszwarte rotsen ligt een natuurlijk bassin gevuld met kraakhelder regenwater. In dat bassin kun je zwemmen. Een smalle opstaande rand scheidt het bassin van de zee. Hier komen verschillende soorten blauw samen.
Ik vind Angel’s Billabong wat tegenvallen. Misschien is het de drukte rondom het bassin, misschien is de kleur van het water gewoon niet zo mooi als op de foto. Heel misschien komt het wel omdat de glibberige trap naar het water afgesloten is. Hoe dan ook, ik vind deze plek verre van pittoresk.
Angels Billabong
Broken Beach, Nusa Penida
Op zo’n vijf minuutjes lopen van Angel’s Billabong ligt Broken Beach. De naam van de plek verraadt het al: Broken Beach is een gapend gat. De lagune wordt via een boog gescheiden van de zee.
Via een natuurlijke brug kun je rondom de lagune lopen. Ik kijk vanaf de brug uit over zee: zo ver ik kan kijken zie ik steile kliffen. Je moet moeite doen om bij de mooie stranden van Nusa Penida te komen.
Broken Beach, Nusa Penida
Mola-mola’s op Nusa Penida: duiken bij Crystal Bay
Crystal Bay is helder, zo helder. Vanaf de klif kijk je zo naar de bodem van de zee. Onder je zie je het rif met zijn kleurrijke koralen, en als je goede ogen hebt zie je misschien wel de vele vissen zwemmen. Of misschien beeld je je het in. Aan de overkant van de baai ligt Nusa Ceningan, de kleinste van de Nusa-eilanden.
Crystal Bay is een van de bekendste duikstekken van Nusa Penida. In het najaar heb je de kans om hier een mola-mola te zien, ofwel de maanvis. Één keer heb ik het geluk gehad om een schim van een mola-mola te zien. De mola-mola kan een paar meter groot worden. Het is de grootste bekende beenvis.
Visserij op Nusa Penida
Traditionele visserij
De laatste jaren groeit het toerisme op Nusa Penida in een rap tempo. De mensen die rondom de bezienswaardigheden van Nusa Penida pikken hier een graantje van mee, terwijl de rest van het eiland ongerept blijft. (Kijkend naar het wegennet is ‘onontwikkeld’ misschien een passendere omschrijving.)
Op het strand van de oostkant van het eiland is een kleine visafslag. Traditionele houten boten komen hier met hun dagvangst aan wal. De vis wordt schoongemaakt en gelijk verkocht. Verser dan vers. De netten worden hersteld en als alle gaten zorgvuldig dichtgeknoopt zijn, zijn de vissers klaar voor de volgende dag.
De vissers komen me al lachend tegemoet wanneer ik met mijn rode kinderwagen langs de bootjes loop. “Zit daar een baby in?” En dan proberen ze me een Red Snapper te verkopen. De vis is ongeveer net zo groot als de baby. Laat maar zitten, ik zou niet weten wat ik met zo’n grote vis moet.
Traditionele vissersboten in Indonesië
Goa Giri Putri Tempel: een tempel in een grot
De oostkust is minder toeristisch dan de westkust. Maar ook hier liggen verschillende toffe bezienswaardigheden van Nusa Penida!
Via een lange trap loop ik omhoog naar de Goa Giri Putri Tempel. Ik stap op mijn sarong, die gevaarlijk kraakt. Weer een scheur erbij… Ik kocht het ding tijdens mijn eerste reis naar Indonesië, na ruim 15 jaar is hij eigenlijk aan vervanging toe.
Het zweet parelt op mijn voorhoofd wanneer ik de Goa Giri Putri Tempel binnenstap. Ik word meteen naar een lage tafel geloodst waar de priester zit. Ik schrijf mijn naam in het grote boek en doe een donatie in het daarvoor bestemde bakje. In ruil krijg ik een klein plastic bekertje met water. Ik bedank de man vriendelijk en neem een slok uit de Dopper die ik bij me heb.
Goa Giri Putri
En nu?
Tussen de keien achter in de tempel zit een smalle opening. Pas ik daar door? Ik laat me in het kleine gat zakken. Ik ben niet voor niks al die trappen opgelopen. Op handen en voeten kruip ik de tempel in, die in een grot ligt. Het plafond is echt laag.
Al snel sta ik in een grote ruimte met een aantal altaars. De ruimte is spaarzaam verlicht met een aantal felle lampen. De luchtvochtigheid is zo hoog dat mijn bril continu beslaat en ik nauwelijks zie waar ik loop.
In de tempel hangt een aparte sfeer. Ik weet niet hoe ik het moet omschrijven. Het is niet bepaald sereen of sfeervol. En tóch heeft het wel iets. Geen esthetische poespas, maar gewoon een lokaal heiligdom.
Het uitzicht bij Atuh Beach
Atuh Beach
Atuh Beach ligt aan de oostkant van Nusa Penida. De parkeerplaats van het strand ligt hoog op rotsen van zandsteen. Er loopt een voetpad naar het strand. Om bij Atuh Beach te komen moet ik 10.000 rp betalen. Het strand is namelijk privéterrein en het geld wordt gebruikt om het pad te onderhouden.
Het eerste deel van het pad naar Atuh Beach ziet er goed uit. Bezoek je Bali met (kleine) kinderen? Het vlakke deel is goed begaanbaar met de kinderwagen of met de buggy. Al snel beland ik boven aan een trap en moet ik de wagen achter laten. Ik besluit niet naar beneden naar het strand te lopen. Je kunt hier met een drankje relaxen op een van de vele ligbedjes, maar daar heb ik het geduld niet voor.
In plaats daarvan klauter ik omhoog naar de punt van de klif. Op het uitzichtpunt ligt een kleine tempel. Hier heb je een 360-graden uitzicht over een paar van de mooiste stranden van Nusa Penida. En dat is ZO MOOI.
Het ongerepte Diamond Beach
Diamond Beach
De weg naar Atuh Beach leidt naar nóg een strand, het onbekende Diamond Beach. De trap naar Diamond Beach is pas in 2018 voltooid. het is een steile trap die geheel uit de zandstenen rotsen is gehakt. Dit is een stuk beter en minder eng van het pad naar Kelingking! (En de weg terug omhoog is minder lang - dat is echt een voordeel.)
Diamond Beach is echt een verborgen parel. Het zand is spierwit en glinstert in de zon als een diamant. What's in a name. Door de hoge volgen die stuk slaan op het strand is Diamond Beach echter geen plekje om lekker te zwemmen.
Photospot bij Rumah Pohon
Rumah Pohon Molenteng: boomhutten met een view
Niet ver van Atuh Beach ligt een andere bezienswaardigheid van Nusa Penida. Rumah Pohon (treehouse) is met stip de meest gefotografeerde plek om te overnachten op Nusa Penida. Dat is niet gek! Er zijn in totaal drie boomhutten die uitkijken over de zee. Het verblijf is vrij primitief met een gedeeld sanitair. Maar wat ziet het er mooi uit. Het moet magisch zijn om hier in de vroege ochtend de zon op te zien komen.
Wil je overnachten in Rumah Pohon Molenteng? Je kunt de boomhut hier eenvoudig reserveren. Er zijn ook minder populaire boomhutten op Nusa Penida. Bijvoorbeeld deze en deze. Daar heb je niet elke dag hordes toeristen op je trap staan ;)
Slapen in een boomhut op Nusa Penida
Maar ook als je niet tot de gelukkigen hoort die in de boomhut slapen, kun je gewoon genieten van de huisjes en het uitzicht. Wanneer je aan de uitbater 10.000 rp betaalt, mag je via een smal pad naar de huisjes lopen en genieten van het uitzicht. En dat is zeker de moeite!
De klim terug omhoog valt me best tegen. Ik zweet me een ongeluk. Een jonge vrouw wordt onwel van de warmte. Haar vrienden proberen met een krant wat frisse lucht toe te blazen. Ik besluit het rustig aan te doen. “You can do it”, spreken ze me bemoedigend toe wanneer ik hen passeer.
Eenmaal boven geniet ik van een koud drankje in de kleine warung. Lekker.
Thousand island viewpoint. Dit zie je vanuit je BOOMHUT!
Thousand island viewpoint
Rumah Pohon en de thousand island viewpoint (pulau seribu) zijn eigenlijk twee attracties voor de prijs van één. Vanuit de boomhutten zie je de duizend eilanden al liggen.
Stiekem zijn het helemaal geen duizend eilanden. Het zijn er niet eens tien. Overdrijven is een vak.Toch overdrijf ik niet wanneer ik zeg dat het uitzicht op de kleine eilandjes onder me erg mooi is.
Schoolkinderen op Penida
Authentieke dorpen op Nusa Penida
Ik kan ontzettend genieten van de binnenlanden van Nusa Penida. De hobbelende wegen ervaar ik als een reis terug in de tijd. Een reis naar Bali zoals het lang geleden was. Ik houd van bijzondere ontmoetingen in kleine authentieke dorpen. Het hoeft van mij niet zo opgepoetst te zijn, doe mij maar een authentieke ervaring.
Je bent op Nusa Penida veel tijd kwijt om bij de geijkte hoogtepunten te komen. Ik voel me dan ook gezegend dat ik net zo geniet van de reis als van de bestemming zelf.
Seren Cliff
Schommelen bij Seren Cliff
De uitzichten van Nusa Penida zijn prachtig, ik word er een beetje kriegel van als ik een mooie plek met honderden anderen moet delen. (Ik weet het, zij zijn toeristen net als ik. Maar toch.)
Bij Seren Cliff heb je daar geen last van! Na een lange hobbelige weg is het maar een klein stukje lopen naar het uitzichtpunt. Meteen na de kleine tempel heb ik een uitzicht van bijna 360-graden over zee. Ik loop een stukje verder en het uitzicht wordt alleen maar mooier.
Even heb ik het idee dat hier nooit iemand komt, totdat ik ineens een schommel zie hangen aan een dikke boomtak. Hier heeft geen massahysterie als bij de Bali swing, en even laat ik het kind in mij los. Wat een heerlijke plek is dit.
Duiken bij Manta Point
Manta Point, Nusa Penida
Indonesië heeft veel duikstekken die Manta Point heet. Ik heb gedoken bij Manta Point Nusa Penida, Manta Point Gili en Manta Point Raja Ampat. Toch heb ik alleen bij Manta Point Nusa Penida daadwerkelijk manta’s gezien!
Voor de niet duikers onder ons: manta’s zijn grote roggen. De vissen kunnen een spanwijdte hebben van meer dan een meter. Ze zwemmen heel sierlijk door het water. Manta’s zijn echt GE-WEL-DIG om te mogen zien! Hoewel manta’s niet zeldzaam zijn, moet je toch een beetje geluk hebben om ze te zien.
Rondom Nusa Penida zijn verschillende plekken waar manta’s zijn. Mijn eerste manta zag ik bij Manta Bay (dit is het oude Manta Point). Bij Manta Point Nusa Penida is een poetsstation, daar zag ik er meer. Bij zo’n poetsstation laten de grote manta’s zich reinigen door kleine visjes. Een mooi schouwspel!
Je kunt Manta Point Nusa Penida bezoeken met een bootje vanaf Bali, Nusa Lembongan of vanaf Nusa Penida zelf. Je kunt hier snorkelen en duiken met manta’s.
Ik boekte mijn duiktrip vanaf Bali naar Nusa Penida via Joe's gone diving in Sanur. Ga je liever snorkelen? Dan kun je hier een dagtrip vanuit Bali boeken.
Het landschap bij Teletubbies Hill
De landschappen van Nusa Penida: Teletubbies Hill
De meeste reizigers trekken naar Nusa Penida voor haar kliffen en spectaculaire uitzichten over zee. Maar de landschappen in de binnenlanden van Nusa Penida zijn ook mooi!
Nusa Penida is droger dan Bali. Net voor het regenseizoen zit ik dorre landschapen. Er zijn geen felgroene rijstvelden, in plaats daarvan groeien er bananenbomen, chili's en andere groenten op de trapsgewijze akkers.
Midden in het dorre landschap ligt een ronde heuvel met de grappige naam 'Teletubbies Hill'. Ik zou niet te ver omrijden voor deze specifieke heuvel, maar als je toevallig in de buurt kun je er even stoppen.
Het binnenland van Nusa Penida (met baby in de draagzak)
Praktische tips voor Nusa Penida
Reizen naar Nusa Penida
- Elke dag gaat er een fastboat van Sanur naar Nusa Penida. De boot doet er ongeveer 45 minuten over. De boot kost ongeveer 600.000 rp (retour)
- Je kunt 's ochtends de boot van Bali naar Nusa Penida nemen en 's middags de boot terug
- Behalve de fastboat gaat er ook een ferry. Deze vertrekt vanuit Pelabuhan Tribuana en kost 100.000 rp per persoon
- Vanaf de gele brug tussen Nusa Lembongan en Nusa Ceningan gaan er boten naar Nusa Penida. De boot kost 50.000 rp en vertrekt als hij vol is
- Er gaat geen directe boot van de Gili-eilanden naar Nusa Penida. Vanuit Gili Trawangan kun je de boot naar Yellow Bridge op Lembongan nemen. Daarvandaan kun je verder reizen naar Nusa Penida
Zomaar een weg op het eiland. Had ik al gezegd dat de wegen slecht zijn?
Vervoer op Nusa Penida
De wegen op Nusa Penida zijn over het algemeen slecht, heel slecht. Ik raad mensen eigenlijk altijd af om een scooter te huren in Indonesië, maar al helemaal op Nusa Penida. Ik heb verschillende mensen onderuit zien gaan en dat is eng. Ik reisde naar Nusa Penida nét voordat het regenseizoen begon. In het regenseizoen worden de wegen spekglad.
Wil je toch een scooter huren? Dan kan voor 70.000 rp voor een dag.
Zelf heb ik gekozen voor de luxe van een auto met driver. De standaardprijs is 600.000 rp per auto (ongeveer 40 euro).
De ruige zee rondom het eiland
Keuzestress: een dagtrip naar Nusa Penida of overnachten op Nusa Penida?
Nusa Penida wordt steeds populairder. Een paar jaar geleden werd er op blogs nog gesproken over ‘geheime’ plekjes als Kelingking Beach. Inmiddels weet iedereen deze instagram hotspot te vinden.
Op Bali en en Nusa Lembongan word je doodgegooid met Nusa Penida tours. Je hoeft geen avontuurlijke reiziger te zijn om naar Nusa Penida te gaan. Bij de pier staan de Toyota’s klaar om je in colonne naar de belangrijkste bezienswaardigheden van Nusa Penida te brengen. Je kunt in één dag de absolute hoogtepunten van het eiland zien. Wil je echter ontsnappen aan de toeristenstroom, dan kun je beter overnachten op Nusa Penida.
Overnachten op Nusa Penida: de gezellige Cozy Cottages
Accommodatie op Nusa Penida
Ik overnacht in Cozy Cottages aan de oostkant van het eiland. Deze kleinschalige accommodatie bestaat uit drie bungalows (al zijn er plannen voor uitbreiding). Het zwembad wordt gedeeld met de buren, een ander kleinschalig hotel.
Cozy Cottages zijn knusse houten huisjes met airconditioning. De kamer is ruim genoeg voor twee volwassenen en een baby. De badkamer is eenvoudig bestaande uit douche en wc. Op de veranda van de huisjes staat een waterkoker om koffie of thee te zetten.
Cozy Cottages heeft geen eigen restaurant (wel ontbijt), maar er liggen wat leuke eettentjes in de omgeving. Daarvoor moet je langs de hoofdweg lopen. Het weinige verkeer dat er rijdt, rijdt als een gek. Gelukkig hoef je niet ver te lopen.
Reis je met kinderen naar Nusa Penida en zoek je een familiekamer in een kindvriendelijk hotel? Nuansa Penida Hostels heeft kamers met twee stapelbedden terwijl Semabu Hills Hotel Nusa Penida familiekamers heeft met een woonkamer en aparte slaapkamer. Mijn dochtertje sliep gewoon bij mij in bed - dat is geen probleem in Indonesië.
Street art op Penida eiland
Nusa Penida met een baby
Ik twijfelde een beetje over mijn bezoek aan Nusa Penida met baby van drie maanden. Hoe neem je de baby veilig mee op de boot? Vind ik het acceptabel dat ik naar Bali moet voor (goede) medische zorg? Aan de andere kant: op Nusa Penida worden ook baby's geboren ;)
Ik ben met de fast boat naar Bali gegaan in plaats van met de slow boat. Bij het instappen in de boot zat de baby in de draagzak. Tijdens de rit zat ze bij papa op schoot met haar rug en hoofd tegen zijn borst om eventuele klappen op te vangen.
Ik heb de maxicosi meegenomen van huis. Gelukkig maar, ik had mijn kind niet op schoot willen hebben met die hobbelige wegen. Ik ben niet overdreven beschermend wat het nekje van mijn kind betreft, maar er zijn grenzen. Zelfs de locals zijn terughoudend met het rijden met een baby op Nusa Penida. Mocht je het afvragen: zij houden de baby het eerste jaar thuis.
In deze blog geef ik meer praktische tips voor reizen naar Bali met een baby.
Een tempel op het strand
Tot slot de vraag: wat is leuker, Nusa Penida of Nusa Lembongan?
Een aantal volgers vroeg me wat ik leuker vind: Nusa Penida of Nusa Lembongan. Beide mooi en heel verschillend. Vooral de sfeer is anders.
Nusa Penida is een eiland van uiterste. Van extreem slechte wegen en onderontwikkelde binnenlanden tot extreem toffe en spectaculaire hoogtepunten. Het eiland is niet groot, maar door de slechte infrastructuur ben je lang onderweg. Ik vind de hoogtepunten van Nusa Penida veel te massaal.
Nusa Lembongan is gematigder. De uitzichten zijn minder spectaculair, maar daardoor is de stroom toeristen meer verspreid. Niet iedereen zit op zelfde plek uit angst iets moois te missen. Aan de andere kant: voor een feestje en gezelligheid in de avond is Nusa Lembongan een betere optie.
Als ik moet kiezen tussen Nusa Penida of Nusa Lembongan, kies ik voor Nusa Penida. Tijdens een volgend bezoek sla ik de bekendste bezienswaardigheden van Nusa Penida. Kelingking Beach is mooi, maar ik ontdek liever een verlaten baai.
Deze blog helpt je met de keus tussen de Nusa-eilanden en de Gili's.
Meer lezen?
- Reisinformatie Indonesië
- Combineer Bali en Nusa Penida met andere eilanden van Indonesië
- Mijn route op Java
